همه ما بارها و بارها خوانده و شنیده ایم که ” سطح هوشیاری ” فرد کمتر و یا بیشتر شده است .
این موضوع بسیار مهم برای همه ما تداعی کننده علائم و حالاتی از یک بیمار است که با مرگ دست و پنجه نرم می کند .



اما واقعا این ” سطح هوشیاری ” چیست و چگونه تعیین می گردد .
سطح هوشیاری و یا Glasgow Coma Scale و اختصارا GCS ،
یک مقیاس نورولوژیک است که تعیین کننده سطح پاسخ های به محرک هاست .
طبیعتا مانند هر مقیاسی برای خود شاخص هایی دارد.
بر اساس تعریف ، هوشیاری در یک فرد دارای دو مشخصه بارز است
1-بیداری
2-آگاهی
بیداری به پاسخ هایی مانند رفلکس قرنیه ، حرکات عروسکی چشم یا باز شدن ناخوداگاه چشم ، گفته می شود .
مرکز بیداری ، ARAS یا همان
Ascending reticulas activating system
می باشد .
آگاهی ، رفلکس های پیچیده تر قشر مغز به محرک های محیطی و تجزیه و تحلیل آنهاست .
با این تعریف موجز ، سطوح مختلف هوشیاری در افراد به شکل زیر تقسیم بندی می شود :
1- نرمال ، که همان بیداری و آگاهی کامل است .
2- دمانس ، که اختلال در مواردیست که در بالا به آن اشاره شد و به بیان دیگر کاهش سرعت و قدرت تجزیه و تحلیل عقلانی می باشد .
3- کما ، که عدم وجود بیداری و آگاهی می باشد .
4- کمای خفیف ، ایجاد درد باعث بروز عکس العمل در فرد اما بدون تشخیص محل درد می باشد .
5- کمای عمیق ، هیچگونه واکنشی به درد ندارد .
6- مرحله نباتی یا VS که چشمها باز اما هیچ نوع واکنشی وجود ندارد . ( کمای الفا )
7- Persistent vegetative state که یک ماه بعد از مرحله VS اتفاق افتاده و تمام اعمال مغز متوقف و تنها موجهای مغزی مربوط به خواب ، بیداری ، دفع ، تنفس و ضربان قلب دیده می شود .
8- Locked in state
که مشابه VS بوده اما بیمار در اینجا کمی آگاهی دارد .
9- brain death یا همان مرگ مغزی با علامت اصلی :
غیر قابل برگشت بودن
توقف تمام اعمال ساقه مغز
توقف کامل عملکرد قشر مخ
و اما برای تعیین هرکدام از مراحل بالا ، شاخص هایی در ICU وجود دارد .
معمولا این شاخص ها بر اساس اعداد تعیین شده و نهایتا اعدادی بین 3 تا 15 به دست می اید که اعداد کمتر نشان دهنده وخامت اوضاع است .
محدوده نمرات براساس شدت وخامت بصورت زیر تقسیم بندی شده
15 – 13 = آسیب مغزی خفیف
12 – 9 = آسیب مغزی متوسط
8 – 3 = آسیب مغزی شدید
کمتراز 8 = انتوباسیون
نمره 7 و یا کمتر = اغما یا coma
منبع پیک دارویی نوین
بدون دیدگاه