برای درمان کبد چرب چه چیزهایی بخوریم یا نخوریم

امروزه کبد چرب از جمله بیماریهایی است که بسیاری از افراد جامعه با آن مواجه هستند . کبد چرب وضعیتی است که در کبد بیش از حد چربی ذخیره می شود و اگر درمان نشود، کبد شما در نهایت می تواند از کار بیفتد. اما شما می توانید با تغذیه سالم از کبد چرب پیشگیری کرده یا آن را درمان کنید. بنابراین ممکن است لازم باشد بر روی برخی غذاها تمرکز کنید و از برخی دیگر اجتناب کنید.

دو نوع اصلی بیماری کبد چرب وجود دارد: بیماری کبد چرب مرتبط با الکل (ARLD) و بیماری کبد چرب غیر مرتبط با الکل (NAFLD). افراد باردار نیز ممکن است به نوعی از بیماری کبد چرب مبتلا شوند که به عنوان کبد چرب حاد بارداری شناخته می شود.البته این عارضه نادر است و می تواند در سه ماهه سوم یا اوایل دوره پس از زایمان رخ دهد.

رژیم کبد چرب

طبق گفته انجمن گوارش آمریکا (AGA)، عوامل مرتبط با سبک زندگی از جمله رژیم غذایی و ورزش برای مدیریت NAFLD عوامل کلیدی هستند. یک رژیم غذایی متعادل همچنین می تواند به پیشگیری از سوء تغذیه در افراد مبتلا به ARLD که به سیروز مبتلا شده اند کمک کند. تحقیقات نشان می دهد که تا 92٪ افراد مبتلا به سیروز سوء تغذیه را تجربه می کنند.
در این مقاله غذاهایی را پیشنهاد می کنیم که باید در رژیم غذایی خود برای بیماری کبد چرب قرار دهید و همچنین مواد غذایی را که باید از آن اجتناب کنید.

غذاهای کمک کننده به بهبود کبد چرب

برای شروع می توانید خوردن غذاهای طبیعی و فرآوری نشده حاوی کربوهیدرات های پیچیده، فیبر و پروتئین را در برنامه غذایی خود قرار دهید.اینها می توانند انرژی پایداری فراهم کنند و به فرد احساس سیری بدهند.
برخی از افراد برنامه های غذایی خاصی مانند رژیم مدیترانه ای را انتخاب می کنند. این رژیم غذایی انتخاب خوبی برای افراد مبتلا به NAFLD است زیرا غذاهای فرآوری شده، قند اضافه شده و اسیدهای چرب اشباع شده را به حداقل می رساند.
با توجه به نوع بیماری کبد چرب یک فرد، متخصص تغذیه می تواند یک برنامه غذایی سفارشی متناسب با ذائقه، علائم و وضعیت سلامتی آن فرد ایجاد کند.

برخی از غذاهای خاص که ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب مفید باشد عبارتند از:

سیر

سیر یک عنصر اصلی در بسیاری از رژیم های غذایی است و ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب مفید باشد. یک بررسی در سال 2022 نشان داد که مکمل های سیر تأثیر مثبتی بر مشخصات متابولیک افراد مبتلا به NAFLD دارند.

اسیدهای چرب امگا 3

یک بررسی در سال 2020 نشان داد که مصرف اسیدهای چرب امگا 3 ممکن است باعث بهبود چربی کبد، سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا و BMI در افراد مبتلا به NAFLD شود.

غذاهایی که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند عبارتند از:

ماهی سالمون
ساردین
گردو
دانه کتان
قهوه
نوشیدن قهوه برای بسیاری از مردم به یک عادت در آغاز روز تبدیل شده است. با این حال، ممکن است مزایایی فراتر از یک انفجار انرژی برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب داشته باشد.
یک متاآنالیز در سال 2020 نشان داد که مصرف منظم قهوه به طور قابل توجهی با کاهش خطر ابتلا به فیبروز کبدی در افراد مبتلا به NAFLD مرتبط است.
فیبروز کبد زمانی رخ می دهد که مقادیر بیش از حد بافت اسکار در کبد به دلیل آسیب یا التهاب مکرر یا طولانی مدت ایجاد می شود.
با بروز آسیب ، سلول‌های کبدی قادر به بازسازی خود هستند، این بازسازی می‌تواند باعث زخم‌های اسکار ( Scar) شوند.
منبع معتبر دیگری در سال 2021 نیز به این نتیجه رسید که مصرف قهوه بر شدت فیبروز کبدی در بیماران NAFLD تأثیر بالقوه مفیدی دارد.

کلم بروکلی

خوردن انواع سبزیجات کامل برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب مفید است و کلم بروکلی یکی از سبزیجاتی است که افراد مبتلا به بیماری کبد چرب باید آن را در رژیم غذایی خود لحاظ کنند.

یک مطالعه حیوانی در سال 2022 که در مجله Functional Foods منتشر شد نشان داد که بروکلی به کبد موش‌های مبتلا به NAFLD کمک می‌کند تا سریع‌تر چربی‌ها را تجزیه کند و باعث کاهش تجمع آنها شود.

محققان هنوز باید مطالعات بیشتری را در مورد انسان انجام دهند. با این حال، تحقیقات اولیه در مورد تأثیر مصرف بروکلی بر بهبود بیماری کبد چرب امیدوارکننده به نظر می رسد.

چای سبز

استفاده از چای و دمنوش برای مقاصد دارویی روشی است که به هزاران سال قبل باز می گردد. چای سبز حاوی چندین آنتی اکسیدان مانند کاتچین (catechin)است که این آنتی اکسیدان ها ممکن است به بهبود علائم بیماری کبد چرب کمک کنند.

گردو

در حالی که تمام آجیل ها جزو مواد غذایی عالی برای هر برنامه غذایی هستند، گردو به خصوص سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است و ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب مفید باشد.
اگرچه تحقیقات بیشتری لازم است، اما یک بررسی در سال 2023 در مجله Nutrients Trusted Source ارتباط قابل توجهی بین مصرف آجیل و کاهش خطر ابتلا به NAFLD نشان داد.

پروتئین سویا یا آب پنیر

بررسی سال 2019 در مجله Nutrients Trusted Source نشان داد که پروتئین سویا و آب پنیر باعث کاهش تجمع چربی در کبد می شود.
نتایج یک مطالعه نشان داد که چربی کبد در زنان مبتلا به چاقی که هر روز 60 گرم پروتئین آب پنیر به مدت 4 هفته مصرف می کردند، 20 درصد کاهش یافت.
پروتئین سویا حاوی آنتی اکسیدان هایی به نام ایزوفلاون است که به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش چربی در بدن کمک می کند.

غذاها و نوشیدنی هایی که باید اجتناب کنید

افزودن غذاهای سالم به رژیم غذایی یکی از راه های مدیریت بیماری کبد چرب است. با این حال، برای افراد مبتلا به این بیماری به همان اندازه مهم است که از مصرف برخی مواد غذایی دیگر خودداری کنند یا آنها را محدود کنند.

شکر و قندهای اضافه شده

طبق تحقیقات AGA، افراد مبتلا به بیماری کبد چرب، به ویژه NAFLD، باید از مصرف قندهای اضافه شده خودداری کنند یا آنها را محدود کنند.زیرا ممکن است به افزایش سطح قند خون و افزایش چربی در کبد کمک کنند.
تولیدکنندگان اغلب شکر را در بسیاری از خوراکی ها مثل بستنی و نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه و آب میوه اضافه می کنند. همچنین قندهای اضافه شده در غذاهای بسته بندی شده، محصولات پخته شده و حتی قهوه خریداری شده از فروشگاه ها وجود دارد.
اجتناب از قندهای دیگر مانند فروکتوز و شربت ذرت نیز می تواند به کاهش چربی در کبد کمک کند.

الکل

مصرف بیش از حد الکل یکی از علل اصلی مرگ و میردر ایالات متحده است. الکل بر کبد تأثیر می گذارد و به بیماری کبد چرب و سایر بیماری ها مانند سیروز کمک می کند.
فرد مبتلا به بیماری کبد چرب باید سعی کند مصرف الکل خود را کاهش دهد یا آن را به طور کلی از رژیم غذایی خود حذف کند.

غلات تصفیه شده

غلات فرآوری شده و تصفیه شده در نان سفید، ماکارونی سفید و برنج سفید وجود دارد .یک بررسی در سال 2022 بر روی 73 بزرگسال مبتلا به NAFLD نشان داد که افرادی که غلات تصفیه شده کمتری مصرف می‌کنند، خطر کمتری برای ابتلا به سندرم متابولیک دارند، گروهی از عوامل خطر که احتمال مشکلات مختلف سلامتی را افزایش می‌دهند.
مردم می توانند غلات تصفیه شده را با سیب زمینی، حبوبات، یا گندم کامل و غلات کامل جایگزین کنند.

غذاهای چرب، سرخ شده یا شور

مصرف بیش از حد غذاهای چرب، سرخ‌شده یا شور احتمالاً باعث افزایش کالری می‌شود و می‌تواند منجر به چاقی در فرد شود که یکی از علل شایع بیماری کبد چرب است.
افزودن ادویه ها و گیاهان معطر به وعده غذایی راهی عالی برای طعم دادن به غذاها بدون افزودن نمک است. مردم همچنین می توانند به جای سرخ کردن، غذاها را پخته یا بخارپز کنند.

گوشت

یک مقاله مروری در سال 2019 اشاره می کند که مصرف چربی اشباع شده، میزان چربی اطراف اندام ها، از جمله کبد را افزایش می دهد.گوشت گاو، خوک و گوشت های اغذیه فروشی همگی سرشار از چربی های اشباع شده هستند. AGA پیشنهاد می کند که فرد مبتلا به بیماری کبد چرب سعی کند تا حد امکان از این غذاها اجتناب کند.
گوشت بدون چربی، ماهی، توفو یا تمپه جایگزین های مناسبی هستند. با این حال، ماهی آزاد و روغنی ممکن است بهترین انتخاب باشد، زیرا اسیدهای چرب امگا 3 را نیز تامین می کند.

تغییر سبک زندگی

اعمال تغییرات در سبک زندگی می تواند به افراد مبتلا به بیماری کبد چرب کمک کند تا علائم خود را کاهش داده و مدیریت کنند.
نمونه هایی از تغییرات مفید عبارتند از:

تنظیم کالری دریافتی
فعالیت بدنی

با این حال اگر رژیم غذایی و ورزش تأثیر مطلوبی بر علائم بیماری کبد چرب در فرد نداشته باشد، باید با پزشک مشورت کند. پزشک ممکن است فرد را به متخصص تغذیه ارجاع دهد تا به او در ایجاد یک برنامه غذایی کمک کند.