از قرص های لاغری چه می دانید؟

آیا شما جز افرادی هستید که به دلیل وزن بالای خود مشکلات سلامتی جدی دارید؟ آیا رژیم غذایی و ورزش را امتحان کرده اید اما نتوانسته اید به اندازه کافی وزن کم کنید؟ اگر پاسخ شما به این سوالات مثبت است ، ممکن است داروهای کاهش وزن را انتخاب کرده باشید. از این رو بسیاری از افرادی که اضافه وزن دارند، گاهی بدون مشورت با متخصص تغذیه، به مصرف قرصهای لاغری روی می آورند تا زودتر به نتیجه برسند.

در هر صورت چیزی که مهم است، داشتن اطلاعات کافی در مورد مصرف این قرصها است. چراکه عدم آگاهی کافی در این مورد می تواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشد. در این مقاله سعی میکنیم در مورد قرصهای لاغری و عوارض معمول آنها توضیحات بیشتری بدهیم.

قرص لاغری چیست؟

قرص های لاغری که به عنوان قرص های کاهش وزن نیز شناخته می شوند ، بیش از 100 سال است که برای افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند یک گزینه محبوب بوده است و به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم و رژیم ورزشی برای تشویق کاهش وزن مصرف می شوند.این قرصها انواع مختلفی دارند. برخی از انواع قرص های لاغری ممکن است در کاهش وزن بی تاثیر باشند. برخی دیگر نیز ممکن است موثر باشند اما برای سلامتی بسیار خطرناک باشند.بنابراین مهم است که قبل از مصرف این قرصها با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.

مکانیسم عمل قرص های لاغری چگونه است؟

همانطور که گفتیم قرصهای لاغری انواع متفاوتی دارند

1. قرصهای لاغری چربی سوز

این قرصها با افزایش چربی سوزی در بدن به کاهش وزن کمک میکنند اما مکانیسم عمل آنها چگونه است ؟ به طور طبیعی درطی فرایند هضم غذا در بدن، چربیهای بدست آمده از مواد غذایی مصرف شده در روده کوچک جذب می شوند. این نوع از قرصهای لاغری با جلوگیری از تجزیه چربیها در روده باعث می شوند مدفوع حالت شل (اسهال) و چرب داشته باشد. خوب ممکن است بگویید چه ایده خوبی اما این را باید بدانید که بسیاری از ویتامینهایی موجود در مواد غذایی (مانند ویتامین A وD و E) محلول در چربی هستند و تنها از طریق می توانند وارد سیستم گردش خون شوند. بنابراین زمانی که چربی دفع شود یعنی این ویتامینها نیز دفع می شوند و این موضوع در طولانی مدت فرد را دچار سوء تغذیه خواهد کرد.

یکی از داروهایی که در این دسته قرار می گیرند قرص هایی هستند که باعث افزایش سوخت چربی در سلول می شوند مانند ال-کارنیتین. اما توجه داشته باشید که این داروها هم زمانی تاثیر گذار هستند که شما ورزش کرده باشید و چربی ها از سلول های چربی آزاد شده باشند.

2.قرصهای که متابولیسم بدن را افزایش می دهند

دسته دیگری از قرصهای لاغری نیز وجود دارند که با افزایش دما و متابولیسم بدن موجب افزایش چربی سوزی می شوند. این قرصها معمولا بر پایه کافئین هستند. چراکه به نظر می رسد کافئین می تواند چربی سوزی را افزایش دهد. مصرف این قرص ها معمولا موجب افزایش انرژی و به طبع آن میل به تمرین بیشتر و رسیدن به هدف تناسب اندام می شود.از عوارض آنها میتوان به  افزایش ضربان قلب اشاره کرد. از جمله این قرصهای لاغری می توان به قرص هیدروکسی کات و قرص کافئین اشاره کرد .

3. قرصهای لاغری کاهش اشتها

اینگونه از قرصها با کم کردن اشتها و افزایش احساس سیری به کاهش وزن کمک می کنند. معمولا اساس ماده تشکیل دهنده این قرصها فیبر است. همانطور که می دانید فیبر نوعی کربوهیدارت است که توسط بدن هضم نمی شود. یعنی تنها کربوهیدارتی که بدون آنکه قند خون را افزایش دهد از دستگاه گوارش حذف می شود.

فیبرها به دو حالت محلول و نامحلول وجود دارند. فیبرهای محلول ، در آب حل می شوند و یک ماده ژلاتینی چسبناک تشکیل می دهند. این نوع فیبرها فواید زیادی برای سلامت بدن از جمله پیشگیری از دیابت و کاهش کلسترول بد خون دارند. همچنین یک ماده پروبیوتیک محسوب می شوند که برای باکتریهای مفید روده یک منبع غذایی هستند. اما فیبرهای نامحلول که در آب حل نمی شوند در طول دستگاه گوارش حرکت می کنند و موجب تنظیم حرکات روده بزرگ می شوند.

هر دوی این فیبرها برای بدن لازم و ضروری هستند و می توانند باعث کاهش وزن شوند. اما چطور؟ فیبرها باعث احساس سیری می شوند. به این شکل که فیبر در معده توسط شیره معده حجیم و اشباع شده و به شما احساس پری معده و سیر بودن می دهد. از طرفی دیگر، فیبرهای محلول نیز با جذب آب در روده یک ماده چسبنده و ژل مانند تولید می کنند که باعث کاهش جذب قند از روده شده و خطر افزایش وزن را کاهش می دهند.

در واقع قرصهای لاغری فیبردار به صورت مکملهای فیبردار ارائه می شوند. از جمله آنها می توان به مکمل پوست اسفرزه، قرص گلوکومانان، مکمل اینولین، مکملهای متیل سلولز نام برد. شاید نام قرص لیپوزن (Lipozene) را شنیده باشید. این قرص از فیبر محلول در آب گلوکامانان تشکیل شده است.

4. قرصهای لاغری مسدودکننده چربی

گروه دیگری از قرصهای لاغری هستند که از جذب چربیها توسط روده جلوگیری می کنند. به عنوان مثال قرص ونوستات (Venustat) یکی از این قرص ها است. مکانیسم اثر این قرص مهار کردن آنزیم لیپاز است. آنزیم لیپاز چربیها را به ذرات کوچکتر تجزیه می کند. این آنزیم می تواند از معده ترشح شود و باعث هضم چربیها شود.

ونوستات با مهار این آنزیم جذب چربیها را در روده کاهش داده و در نتیجه چربیها از طریق مدفوع دفع خواهند شد و دیگر وارد خون نمی شوند. اما توجه به این نکته ضروری است که این قرصها نیز در طولانی مدت می توانند عوارض قرصهای چربی سوز را ایجاد کنند. یعنی باعث از دست رفتن ویتامینهای محلول در چربی از بدن شوند وکمبود این ویتامینها خود می تواند مشکلات جدی برای بدن ایجاد کند.

چه کسانی می توانند داروهای کاهش وزن مصرف کنند؟

تجویز قرصهای لاغری باید توسط پزشک انجام شود و او با توجه به سوابق و شرایط سلامتی شما در برخی موارد ممکن است یکی از قرصهای لاغری را پیشنهاد دهد . برخی موارد به قرار زیر است:

شاخص توده بدنی (BMI) شما بیشتر از 30 است. این بدان معناست که چربی بدن شما بیش از حد است که به آن چاقی می گویند.

BMI بیشتر از 27 است و شما همچنین یک مشکل پزشکی جدی مرتبط با چاقی، مانند دیابت یا فشار خون بالا دارید.

باید یگوییم که این داروها برای همه نیست. برای مثال، اگر قصد بارداری دارید، باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید، نباید از داروهای کاهش وزن ستفاده کنید.

عوارض قرص های لاغری

عوارض قرص های لاغری به نوع آنها و ترکیبات بکار رفته در آنها بستگی دارد. البته این را باید بدانید که هیچ قرص لاغری بدون عوارض وجود ندارد و حتما با مشکلاتی همراه خواهد بود. برخی از متداول ترین عوارض دارو ها یا قرص های لاغری عبارتند از:

استرس

بیشتر داروهای لاغری میزان کورتیزول (هورمون استرس) را در بدن بالا می برند. از این رو، اگر از اضطراب های همیشگی رنج می برید، قرص لاغری می تواند آن را تشدید کند.

بی خوابی

قرص های لاغری مثل افدرین و کافئین باعث افزایش ضربان قلب و سوخت و ساز می شوند که در نتیجه آن، الگوی خواب برهم می خورد. از آنجایی که بی خوابی تاثیر منفی بر سیستم ایمنی بدن دارد منجر به خستگی و ابتلا به بیماری های مزمنی چون سرماخوردگی و آنفلوانزا می گردد.

آسیب به کبد

مهارکننده‌های لیپاز مانند قرص‌هایی همچون اورلیستات در بعضی موارد ممکن است منجر به آسیب کبدی شوند. اگر علائمی همچون خارش، زردی پوست یا چشم، درد معده، از دست دادن اشتها، تغییر رنگ در ادرار و مدفوع و رنگ ‌پریدگی را احساس کردید، حتما جهت بررسی‌های بیشتربه پزشک مراجعه نمایید.

افزایش فشار خون

اکثر قرص های لاغری موجب افزایش دمای بدن می شوند و به دنبال آن، متابولیسم بدن و سوختن چربی ها با سرعت بیشتری انجام می شود. مصرف قرص لاغری افدرین فشار خون و ضربان قلب را بالا می برد. این عارضه بعدها منجر به کاهش گردش خون در بدن می گردد.

کم آبی بدن

قرص های چربی سوز همچنین خطر کم آبی بدن را به خصوص در فصول گرم یا هنگام فعالیت های فیزیکی افزایش می دهند. در بیشتر موارد، کافئین و افدرین به عنوان عاملین اصلی کم آبی بدن در طول افزایش سرعت کاهش وزن شناخته شده اند. خود کم آبی بدن عوارضی مثل سردرد و در موارد شدید، افتادن بر روی زمین در حین فعالیت های سنگین را در پی دارد.

قرص‌های لاغری تائید شده توسط FDA

بر اساس تایید سازمان غذا و دارو آمریکا مصرف ۶ داروی لاغری زیربرای طولانی مدت زیر نظر پزشک مجاز می باشد:

بوپروپیون نالترکسون(Bupropion-naltrexone)

لیراگلوتاید(Liraglutide)

اورلیستات(Orlistat)

فنترمین-توپیرامات(Phentermine-topiramate)

سماگلوتاید(Semaglutide)

ستملانوتید(Setmelanotide)