اختلالات تغذیهای در کودکان و نوجوانان یک موضوع حیاتی در حوزه سلامتی و رشد جسمانی و روانی این گروه سنی میباشد. این اختلالات شامل مجموعهای از مشکلات رفتاری و روانی هستند که منجر به الگوهای نامناسب تغذیه و رفتارهای مخرب در خوردن میشوند. این اختلالات میتوانند تأثیرات جدی بر رشد و توسعه کودکان و نوجوانان داشته باشند و به سلامت جسمی و روانی آنها آسیب برسانند.در زیر به بررسی برخی از اختلالات تغذیه می پردازیم .
انواع اختلالات تغذیهای:
آنورکسیا نروزا (Anorexia Nervosa): کودکان و نوجوانان با این اختلال تمایل دارند که وزن خود را به شدت کاهش دهند، حتی اگر وزن آنها در وضعیت نرمال باشد.این اختلال اغلب در دوران نوجوانی شروع میشود و ممکن است تا بزرگسالی هم ادامه یابد. افراد مبتلا به آنورکسیا نروزا معمولاً تصور منفوری از شکل بدن خود دارند و به دنبال دستیابی به ایدهآلهای بدنی ناممکن تلاش میکنند.
بولیمیا نروزا (Bulimia Nervosa): یکی از اختلالات تغذیهای است که به طور معمول در دوران نوجوانی یا اوایل دوران بزرگسالی شروع میشود. فرد مبتلا به بولیمیا نروزا دچار پرخوری عصبی است و کنترلی بر مقدار غذایی که میخورد ندارد و سپس رفتارهای جبرانی (مانند استفراغ، ورزشهای شدید و سنگین، روزه گرفتن و …) را انجام میدهد تا بتواند وزنش را کاهش دهد . افراد با اختلال بولیمیا نروزا معمولاً به شدت از وزن و شکل بدن خود ناراضی هستند و تلاش میکنند تا به هر قیمتی از طریق حذف غذاهایی که خوردند وزن خود را کاهش دهند.
اختلال تغذیهای انتخابی (Selective Eating Disorder): این اختلال، که معمولاً در دوران کودکی شروع میشود و در آن افراد تمایل دارند تا تنها برخی از مواد غذایی را مصرف کنند و از مصرف سایر مواد غذایی اجتناب می کنند. این مواد غذایی معمولاً به علت طعم، بو، ظاهر، یا تجربیات قبلی نامطلوب به نظر میآیند. این محدودیت معمولاً در طول زمان تغییرمی کند وممکن است به مواد غذایی دیگری محدود شود.
اختلال اجتناب/ محدودیت غذا (Avoidant Restrictive Food Intake Disorder – ARFID): افراد مبتلا به ARFID به دلایل مختلفی مانند حساسیتهای غذایی، نگرانیهای مرتبط با غذا و … محدودیتهایی در مصرف غذا دارند و تنها تعداد محدودی از مواد غذایی را مصرف میکنند و از مصرف بسیاری از مواد غذایی اجتناب می کنند. ARFID ممکن است به دلیل تجربیات ناخوشایند مرتبط با طعم، بو، ترکیبات غذایی، یا احساسات مرتبط با غذا رخ دهد.
اختلال اضطرابی تغذیهای (Feeding and Eating Disorders of Infancy or Early Childhood): این اختلالات بیشتر در کودکان کوچک رخ میدهند و ممکن است منجر به مشکلات رشد و توسعه شوند و به مشکلاتی در خصوص تغذیه و رژیم غذایی کودکان در دوران نوزادی تا دوران کودکی اشاره دارند. این اختلالات ممکن است به صورت موقت یا مزمن ظاهر شوند و شامل مشکلات مختلفی با تغذیه، خوردن، و انتخاب غذاها باشند.
اثرات اختلالات تغذیهای بر سلامتی:
اختلالات تغذیهای میتوانند اثرات جسمانی و روانی جدی داشته باشند و در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب، مشکلات بلندمدت را به وجود آورند. در ادامه، اثرات اختلالات تغذیهای بر روی سلامت جسمانی و روانی شرح داده شده است:
اثرات جسمانی:
کاهش وزن: در اختلالی مانند آنورکسیا نروزا، افراد ممکن است وزن خود را به حدی کاهش دهند که به سلامت فیزیکی آنها آسیب وارد شود. این میتواند به مشکلات قلبی، ضعف عضلات، ضعف عمومی بدن و کمبود انرژی منجر شود.
اختلال در سیستم گوارشی: استفراغ مکرر در اختلالی مانند بولیمیا میتواند به اختلالات گوارشی مانند سوزاک (تخلیه مکرر استفراغ) و اسیدوز متابولیک (وضعیتی که در آن میزان اسید در بدن افزایش مییابد) منجر شود.
فلج روانی (Psychological Paralysis): افراد مبتلا به اختلالات تغذیهای میتوانند به دلیل کمبود تغذیه، فلج روانی را تجربه کنند، که به تغییر در توانایی تصمیمگیری و تفکر منطقی آنها منجر میشود.
اختلالات در سیستم ایمنی: کمبود تغذیه میتواند به کاهش سیستم ایمنی بدن منجر شود و شخص را در برابر عفونتها و بیماریها حساستر کند.
مشکلات قلبی: کاهش وزن ناشی از آنورکسیا میتواند به مشکلات قلبی نظیر ضربان قلب نامنظم یا فشار خون پایین منجر شود.
اثرات روانی:
اضطراب و افسردگی: افراد مبتلا به اختلالات تغذیهای ممکن است در نتیجه نگرانیهای مرتبط با وزن و شکل بدن خود با افسردگی و اضطراب مواجه شوند.
تأثیرات اجتماعی: این اختلالات ممکن است به مشکلات اجتماعی منجر شوند، از جمله انزوا، اختلافات خانوادگی و انعطافناپذیری در رفتارهای خوردن در محیطهای اجتماعی.
مشکلات در روابط عاطفی: اختلالات تغذیهای میتوانند به مشکلات در روابط عاطفی و جنسی منجر شوند.
اضطراب روان شناختی: در اختلالات مانند ARFID، افراد ممکن است تجربه اضطراب روانشناختی مرتبط با خوردن مواد غذایی جدید داشته باشند.
تأثیر بر عملکرد تحصیلی و حرفهای: اختلالات تغذیهای میتوانند به کاهش توجه، تمرکز و عملکرد تحصیلی و حرفهای منجر شوند
درمان اختلالات تغذیهای چیست؟
درمان اختلالات تغذیهای از مشاوره روانی و تغذیهای تا ترکیبهای مختلف داروها و مداخلات پزشکی متنوعی را شامل میشود. درمان اختلالات تغذیهای به معنای توجه به نیازهای جسمانی و روانی فرد، بهبود رفتارهای خوردن، و ایجاد روابط سالم با غذا و بدن میباشد. در ادامه به روشهای معمول درمان اختلالات تغذیهای اشاره میشود:
مشاوره روانی (تراپی): از جمله تراپی رفتاری-شناختی (CBT)، تراپی خانوادگی، و تراپی گروهی، نقش مهمی در درمان اختلالات تغذیهای ایفا میکند. این نوع مشاوره به فرد کمک میکند تا عوامل روانی که موجب اختلال تغذیهای شده است را درک کند و راههای مدیریت استرس و اضطراب را یاد بگیرد.
مشاوره تغذیهای: مشاوران تغذیه به فرد کمک میکنند تا الگوهای غذایی سالمتری داشته باشند و مشکلات تغذیهای خود را حل کنند. آنها همچنین به افراد در مدیریت وزن و بهبود تغذیه کمک میکنند.
داروها: در برخی موارد، ممکن است پزشک داروها را به عنوان بخشی از درمان تجویز کند. به عنوان مثال، درمان اختلال اضطراب میتواند از داروهای ضداضطراب بهره ببرد.
پیگیری پزشکی: برخی اختلالات تغذیهای ممکن است به عوامل پزشکی خاصی نیاز داشته باشند. بنابراین، نیاز به پیگیری مستمر با پزشک و انجام آزمایشها و معاینات پزشکی دارند.
حمایت اجتماعی: حمایت از خانواده و دوستان در درمان اختلالات تغذیهای بسیار مهم است. ایجاد محیطی حامی و انگیزهدهنده برای فرد مبتلا به اختلال تغذیهای میتواند کمک کننده باشد.
برنامههای تغذیهای منظم: بسته به نوع اختلال تغذیهای، ممکن است برنامههای تغذیهای منظم توسط مشاوران تغذیهای تدوین شود تا فرد به تدریج الگوهای غذایی سالمتری را دنبال کند.
بهبود تصور از بدن: افزایش تصور مثبت از بدن و تقویت اعتماد به نفس نیز درمان اختلالات تغذیهای موثر است. این امرممکن است از طریق مشاوره روانی انجام شود.
در هر صورت، درمان اختلالات تغذیهای معمولاً نیازمند یک تیم متخصص میباشد، که شامل مشاوران روانی، مشاوران تغذیهای، پزشکان و دیگر متخصصان بهداشتی میشود. اهمیت تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب در این اختلالات بسیار زیاد است تا از اثرات جسمانی و روانی جدی جلوگیری شود.
بدون دیدگاه